ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Nevzat Gençer, Prof. Dr. Cengiz Beşikci ve Doktor Öğretim Üyesi Hamza Feza Carlak tarafından kanseri teşhis eden teknoloji geliştirildi. ODTÜ’lü akademisyenler, bu teknoloji sayesinde tümörlü hücrelerin kanser riski taşıyıp taşımadığını veya kanserli hücre olup olmadığını anlayabileceklerini söyledi.
Vücut sıcaklık değerinden yola çıkarak tümörlü hücreleri tespit eden ve bu hücrenin kanser hücresi olup olmadığını anlayan cihazın “elektrik akımı ve kızılötesi kameralar” sayesinde teşhis yaptığı belirtildi.
ABD Patenti Alındı
ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Nevzat Gençer, Prof. Dr. Cengiz Beşikci ve Doktor Öğretim Üyesi Hamza Feza Carlak tarafından geliştirilen bu teknoloji için ABD patenti alındı.
Kanser tanısında kullanılan mamografi ve ultrasonografi gibi cihazların alternatifi olarak değerlendirilen bu cihaz aynı zamanda almış olduğu patentle birlikte tıp literatürüne girmiş oldu.
Vücuttaki Sıcaklık Değişiminden Kanser Teşhisi
İnsan vücudunda yaşanan sıcaklık değişiminden yola çıkarak savunma sanayisinde kullanılan kızılötesi kameraların kanser dokularını erken evrede tespit edebilen bu teknoloji için Prof. Dr. Nevzat Gençer, “Özellikle meme kanseri, tiroit ve cilt kanseri tanısında kanserli dokuların yarattığı ısı farkı, termal kameralarla algılanabiliyor. Bu teknoloji kanser tanısında farklılık yaratıyor. Tümör, ne kadar büyükse ve deriye ne kadar yakınsa kızılötesi kameraların performansı da o kadar yüksek oluyor.” şeklinde açıklama yaptı.
Bu cihaz ile özellikle meme kanseri gibi kanser tanılarında 3 milimetre küplük kanserli dokunun 3 santimetre derinlikte dahi olsa algılanabildiği belirtildi. Prof. Dr. Gençer, “Derin, küçük boyutlu kanserli dokuların kızılötesi kamera kullanılarak konvansiyonel termal görüntüleme yoluyla algılanmasında zorluklar var. Biz özgün bir yöntemle bu zorluğu aşacak bir teknoloji geliştirdik.” diyerek kanser teşhisinde önemli bir başarı elde ettiklerini ifade etti.
Kızılötesi Kameralarla Görüntüleme
Geliştirmiş oldukları teknolojiyle ilgili olarak Gençer, ultrasonografi ve mamografiye alternatif bir teknoloji olarak değerlendirildiklerini ve elde ettikleri teknolojiyle yeni bir görüntüleme teknolojisi bulduklarını ifade etti.
Gençer, ABD patenti alan ve tıp literatürüne giren teknolojiyle ilgili olarak şu açıklamalarda bulundu:
“Kanser taraması yapılacak bölgeye elektrotlarla güvenlik sınırları içinde değişik frekanslarda elektrik akımı uygulanıyor. Elektrik akımı uyguladığınızda kanserli dokuda ek bir ısı artışı oluşuyor. Elektrik akımı uygulandığında bu bölgenin çevresine göre sıcaklık farkı daha da belirginleşiyor. Ayrıca, kanserli hücrelerin iletkenliklerinin frekansla değişimi sağlıklı hücrelerin iletkenliklerinden farklı olduğu için, termal görüntüleme yoluyla iletkenlik dağılım bilgisi de elde ediliyor. Dolayısıyla bu teknik, kızılötesi kamerayla daha kolay tespit edilecek şekilde kanserli hücre etrafındaki sıcaklık farkını artırmakla kalmıyor, aynı zamanda, vücudun ilgili bölgesinin sıcaklık dağılımıyla birlikte iletkenlik dağılım bilgisini de veriyor. Böylece, kanserli dokunun daha güvenilir bir şekilde tespiti sağlanıyor. Bu teknik, ayrıca, tek bantlı kızılötesi görüntüleme sensörü yerine çift bantlı sensör kullanılarak vücudun sıcaklığının çok daha güvenilir bir şekilde ölçülmesine de olanak sağlıyor.”
Uluslararası Patent Aldı
Elektro-termal görüntüleme ismi verilen yeni görüntüleme teknolojisi için ABD patenti alındığının altını çizen Gençer, bu patentin uluslararası bir patent olduğunu vurguladı. Gençer, “Kanser tanısında mamografi ve ultrasonografi gibi yöntemlerin alternatifi olarak değerlendirilen, tanı için tamamlayıcı bilgi içeren ve uluslararası patenti alınan yeni teknolojimiz literatürdeki yerini de aldı.” diyerek teknolojinin uluslararası bir patente sahip olmasının önemini belirtti.