İnsanlar belirledikleri hedeflere ulaşabilmek için davranışlarını ve alışkanlıklarını kontrol altında tutmalıdır. Davranışlar ve alışkanlıklar, insanların karar alma mekanizması ile direkt olarak bağlantılıdır. Dolayısıyla hedeflere ulaşmak isterken sahip olunan davranışlar ve alışkanlar, kimi zaman engel olabilmektedir. İyi ya da kötü fark etmeksizin tüm davranışları ve alışkanlıkları kontrol altında tutmaya, zayıf yönlerini bilerek ve geliştirmeye çalışarak hedefine doğru ilerlemeye öz disiplin denmektedir. Eğer hedeflerinize ulaşma konusunda problem yaşıyorsanız, öz disiplin kavramıyla ilgili problemleriniz vardır. Yapmanız gereken şey; davranışlarınızı ve alışkanlıklarınızı gözden geçirmek, bu sırada hedefinizi etkileyenleri tespit ederek, değiştirmek ya da iyileştirmek, aynı davranışı ya da alışkanlığı tekrar etmemektir.
ABD Başkanı Theodore Roosevelt “Öz disiplin ile her şey mümkün” derken, aslında bunu kastetmiştir. Bir insan yetenek ya da beceri yönünden zengin, maddi anlamda üstün olmasa bile onu güçlü, zengin ve başarılı kılacak şey öz disiplindir. Çünkü öz disiplini bulunan insanın yapamayacağı, “imkansız” diyebileceği hiçbir şey yoktur. O halde, hedeflerinizin peşinden gitmek için öz disiplin kavramını nasıl kazanmanız gerekir?
Çevrene Dikkat Et
Bir insanın davranışlarını ve alışkanlıklarını asıl belirleyen şey kendisi değil, çevresidir. Oldukça kötü bir alışkanlık olan sigara için kullanıcısına neden içtiği sorulduğunda “Arkadaş ortamı” cevabının yüzde 89 oranla verildiği görülmüştür.
Bu durumda disiplin kazanılmak isteniyorsa, öncelikle insan yansımasını bulacağı bir çevre edinmelidir. Disiplinli insanlardan oluşan bir çevre, alışkanlıklarınızı özümsemenizi de kolaylaştıracaktır. Örneğin çevrenizde sürekli olarak çikolata tüketen biri varsa, belli bir zaman zarfından sonra siz de çikolata yiyeceksiniz. Bu durumda disiplinli olmanın ilk kuralı, pratik yapmak ve çevrenizi kontrol altında tutmaktır.
Çevrenizi kontrol altında tutmak bir tek insanlarla da ilgili değildir. Aynı zamanda çevrenizde bulunan eşyalarla, canlı ya da cansız varlıklarla da ilgilidir. Kuşunuz, köpeğiniz, kalem kutunuz, masa lambanız ya da perdeniz… Etrafınızdaki her şey dikkatinizi dağıtmaya yetecektir. Dikkat ile disiplin doğru orantılıdır. Dikkatiniz ne kadar yüksek olursa, disiplin beceriniz de o kadar yüksek olur. Dolayısıyla, çevrenizde dikkatinizi dağıtan ne kadar eşya var ise onlardan uzak durmayı öğrenmelisiniz.
Disiplinsiz Olmak Disiplinli Olmaktır
Disiplinli olmak istiyorsanız aynı zamanda disiplinsiz de olmanız gerekir. Kimi zaman bir şeyleri tam tersi şeklinde yapmak, disiplinli olmanız gerektiğini size hatırlatan en başarılı girişimdir. Disiplinsiz olunduğu zaman, başlangıç ya da bitiş noktasını belirlemek de zordur. Fakat zaman içerisinde beyin kendisine sürekli olarak disiplini hatırlatmak zorunda kalacaktır.
Öz disiplin, bir sanattır ve bu sanatı öğrenmek oldukça zordur. Pratik ve zaman ister. Yapılan pratik ve zaman ile birlikte disiplinli olmak da kazanılan bir beceridir. İş hayatında personellerin disiplinli olması da beklenmektedir. Bu beceriye sahip olmak beraberinde motivasyonu, verimliliği ve yüksek performansı da getirecektir.