Entelektüel İnsanlar ve Sartre’a Göre Entelektüel İnsanın Sonu

“Entelektüel; basit bir şeyi karmaşık söyleyebilen kişidir; sanatçı ise zor bir şeyi kolay.” – Charles Bukowski

Entelektüel, analitik düşünme yetisini ve zekasını kendi amaçları doğrultusunda ya da mesleğinde daha iyi olmak için kullanan kişidir. Kökeni Latince anlamak (intellectus) sözcüğünden gelmektedir. Günümüzde kullanılan anlamları;

• Soyut konularda kapsamlı bilgi ve birikime sahip kişiler
• Mesleği, bilim insanı, akademisyen gibi bilgi vermek, fikir üretmek ya da yaymak olan kişiler
• Sanat ve kültür konularında uzman olan kişilerin bilgi birikimleri ile kültürel bir otoriteye sahip olmasını sağlayan ve topluma karşı değerlendir yapabilen kişiler

Geçmiş yıllarda okumuş ve bilgiye sahip kişilere aydın anlamına gelen “münevver” denilirdi. Daha sonralarda ise bu sözcük yerini “görgülü, okumuş, ileri düşünceli ve kültürlü” gibi kelimelere bıraktı. Entelektüelin anlamı ise “düşünür”e biraz daha yakın kalıyor.

Entelektüel Kişilerin Özellikleri

• Ezilen kişilerin tarafında yer alırlar.
• Adaletlidirler ve adaletsizliğe karşı gelirler.
• Kendi çıkarları doğrultusunda hareket etmektense toplumsal çıkarları önemserler.
• Hayatı kişi ve olaylardan yola çıkarak değil, olgu ve kavramlardan yararlanarak değerlendirirler.
• Her koşulda gerçeği söylerler ve sonucu ne olursa olsun gerçeklerden yana olurlar.
• Çok yönlüdürler, bir sınır nedeniyle tüm hayatı değerlemeye almazlar.
• Edebiyattan psikolojiye, pek çok alana ilgi duyarlar ve bilgi sahibi olabilmek için araştırmalar yaparlar.
• Bilimsel olarak da araştırma yaparlar.
• Okumayı severler ve okuduklarını özgür düşünceleri ile geliştirir, kural ve şablonların dışına taşırlar.
• Aykırı olduğu noktalar parti ya da kişi değil, sistemdir.
• Öğrendikleri bilgileri yorumlarlar ve hayatları ile birleştirmeye çalışırlar.
• Entelektüellik adaletsizliğe karşı bir duruş niteliğindedir.

Jean Paul Sartre’a Göre Entelektüel İnsan Yalnızdır

Fransız yazar ve düşünür olan Sartre, “Aydınlar Üzerine” ismini verdiği kitabında, entelektüelliğin yalnızlığı getirdiğini belirtmiştir. Onların, coğrafi ve sınıfsal bir düzlemden çıktığını ve teknik bilgiye sahip olmaları gerektiğini belirtir.

Teknik bilgi nasıl elde edilir?

Sartre’a göre teknik bilgiyi elde etmek için paraya ihtiyaç vardır. Çünkü yaşadığımız sistemin temelini, anarşizm, şeriat, komünizm gibi düzenler değil kapitalizm yönetir. Para ise kapitalist düzende her şeydir ve teknik bilgi de para ile elde edilir. Yazar bu konuya örnek olarak, burjuva ailelerinin büyük sayılan üniversitelerde eğitim görmesini gösterir. Çünkü eğitim de kapitalist düzenin parçasıdır ve paralıdır.

Bu nedenle Sartre’a göre yoksul insanların entelektüel olmaları oldukça güçtür. Fakir insanlar bilgi edinebilir ancak burjuvanın erişebileceği teknik bilgi noktasına gelemezler.